Doświadcz działania płyt tektonicznych na Islandii

Islandia położona jest na grzbiecie środkowoatlantyckim, który stanowi granicę między euroazjatycką i północnoamerykańską płytą tektoniczną. W rezultacie kraj jest podatny na aktywność wulkaniczną, trzęsienia ziemi i aktywność geotermalną. 

Rzeczywiście, Islandia jest wyspą wulkaniczną, która podlega ciągłym zmianom, magma przebija się przez nowo powstające szczeliny, a okresowe erupcje zmieniają skalisty krajobraz wyspy. Ziemia Islandii składa się ze skał magmowych, z których większość to bazalt powstający z stygnącej magmy. Większość islandzkich gór powstała z bazaltu wyrzeźbionego w wyniku erozji wodnej i lodowej. 

Co to jest płyta tektoniczna?

Wewnętrzna struktura Ziemi składa się z kilku warstw: skorupy, stałego górnego płaszcza, lepkiego dolnego płaszcza, płynnego jądra zewnętrznego i litego jądra wewnętrznego. Górny płaszcz i skorupa tworzą litosferę podzieloną na siedem głównych „płyt” i dziesiątki mniejszych płyt zwanych płytami tektonicznymi. Mówiąc najprościej, jest to gigantyczna płyta litej skały, która porusza się oddzielnie od innych płyt tektonicznych, oddziałując z nimi wzdłuż swoich granic. To dlatego kontynenty euroazjatycki i północnoamerykański, osadzone w płytach tektonicznych i powoli się od siebie oddalają.  

Gdzie można zobaczyć płyty tektoniczne na Islandii?

Południowa Islandia to miejsce, gdzie można doświadczyć istnienia płyt tektonicznych na wyspie. Zaplanuj wizytę na Półwyspie Reykjanes i regionie Złotego Kręgu, aby zobaczyć miejsca styku płyt tektonicznych północnoamerykańskiej i euroazjatyckiej. 

Bridge Between the Continents

Podróżni mogą odwiedzić miejsce, w którym Grzbiet Śródatlantycki przecina Islandię – miejsce styku płyt euroazjatyckiej i północnoamerykańskiej. Bridge between Continents to 15-metrowa kładka dla pieszych na półwyspie Reykjanes, rozciągająca się nad szczeliną pomiędzy płytami tektonicznymi euroazjatycką i północnoamerykańską. Mała kładka to symboliczne miejsce łączące dwie masy lądowe, oferujące zwiedzającym imponujący widok na grzbiet. Do kładki można dojechać drogą 425 – 20 minut jazdy na południe od Reykjanesbær.

Park Narodowy Þingvellir

Park Narodowy Þingvellir jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a największą jego częścią jest Grzbiet Środkowoatlantycki zlokalizowany na Islandii. Technicznie rzecz biorąc, park z roku na rok staje się coraz większy, ponieważ płyty północnoamerykańska i eurazjatycka co roku oddalają kraj od siebie o kilka centymetrów. W kamienistym, porośniętym mchem krajobrazie parku znajduje się Almannagjá (Wąwóz Wszystkich Ludzi), czyli najwyższa ściana klifu w parku narodowym i oryginalne tło dla pierwszego parlamentu Islandii. Ta struktura skalna jest uważana za krawędź płyty północnoamerykańskiej, którą zwiedzający mogą oglądać z bliska. Po drugiej stronie wąwozu można zobaczyć płytę europejską. To imponujący widok, pamiętaj zatem o przygotowaniu aparatu.

Szczelina Silfry

Możesz zanurkować w szczelinie Silfra w Þingvellir i zobaczyć pod wodą płyty tektoniczne. Wypełniona słodką wodą źródlaną, jest popularnym miejscem wycieczek nurkowych i snorkelingu. Krystalicznie czysta woda odkrywa podwodny świat z poszarpanymi ścianami kanionu, roślinami i rybami. Mówi się, że szczelina otworzyła się w 1789 roku w wyniku przesuwania się płyt tektonicznych. Woda w nim nigdy nie zamarza i utrzymuje stałą temperaturę 2-3°C (35-37°F). Świeża woda stale wpływa do szczeliny, ta zatem nigdy nie zamarza.

Czy wulkany są powiązane z płytami tektonicznymi na Islandii?

Islandia położona jest na dwóch głównych płytach tektonicznych, które się od siebie oddalają, a kiedy to następuje, z płaszcza Ziemi uwalniana jest magma, tworząc szczeliny w skorupie ziemskiej. Szczeliny służą jako kanały dla magmy, która nadal wypływa w tym konkretnym miejscu, tworząc wulkany.

Ponieważ płyty kontynentalne na Islandii w dalszym ciągu oddalają się od siebie, magma w nadal przedostaje się na powierzchnię, utrzymując aktywność wielu islandzkich wulkanów.

Czy odwiedzanie Grzbietu Śródatlantyckiego jest bezpieczne?

Tak, dziesiątki tysięcy podróżników odwiedza grzbiet środkowoatlantycki w Parku Narodowym Þingvellir i Bridge Between Continents na

Półwyspie Reykjanes. Nie ma bezpośredniego zagrożenia. Aby nurkować w szczelinie Silfra, należy zapisać się na wycieczkę nurkową lub snorkelingową. 

Dowiedz się więcej o geologii Islandii w Reykjavíku

Wystawa Siły Natury w muzeum Perlan w Reykjaviku to świetny sposób na poznanie wyjątkowej geologii wyspy. Na przykład interaktywne wyświetlacze przedstawiają informacje na temat siły wulkanów i trzęsień ziemi oraz odnawialnej energii geotermalnej znajdującej się pod powierzchnią Islandii. Goście mogą zobaczyć, usłyszeć i poczuć skutki słabych punktów planety Ziemia wzdłuż linii uskoków, w których rozchodzą się płyty tektoniczne, jak ma to miejsce na Islandii

FAQ

Często zadawane pytania dotyczące płyt tektonicznych Islandii

Tak, można przejść przez Bridge Between Continents na Półwyspie Reykjanes i wybrać się na wycieczkę nurkową pomiędzy płytami w szczelinie Silfra w Parku Narodowym Þingvellir. 

Czy na Islandii można dotknąć płyt tektonicznych?

Można dotknąć płyt tektonicznych w Parku Narodowym Þingvellir i wybrać się na ceremonialny spacer po Bridge Between Continents na Półwyspie Reykjanes. 

Czy Islandia jest rozdarta na dwie części?

Płyty tektoniczne północnoamerykańska i eurazjatycka powoli oddalają się od siebie w tempie kilku centymetrów rocznie. Lukę stale wypełnia nowa magma pochodząca z wnętrza Ziemi. Stąd też Islandia nie rozdziela się na dwie wyspy.

Jak szybko poruszają się płyty tektoniczne na Islandii?

Dzieje się to bardzo powoli; na Islandii płyty tektoniczne północnoamerykańska i euroazjatycka oddalają się od siebie w tempie około dwóch centymetrów rocznie.

Czy w Reykjaviku mogę poznać geologię Islandii?

Tak, wystawa Sił Natury w muzeum Perlan poświęcona jest płytom tektonicznym, wulkanom, trzęsieniom ziemi i energii geotermalnej Islandii.